Afet Konutları
Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle çeşitli doğal afetlere maruz kalan ülkeler arasında yer almaktadır. Depremler, heyelanlar, orman yangınları ve taşkınlar, en sık karşılaşılan afet türlerini oluşturmaktadır. Özellikle ülkemizin aktif fay hatları üzerinde konumlanması, yüksek sismik risk düzeyine sahip olmasına neden olmakta ve ülkemizi küresel ölçekte en yüksek deprem tehlikesi bulunan bölgelerden biri haline getirmektedir.
Afet riskinin yüksek olduğu coğrafyamızda güvenli ve dayanıklı yaşam alanları oluşturma misyonunu üstlenen TOKİ, afet sonrası hızlı konut üretimi ile vatandaşların barınma ihtiyacını karşılamakta, altyapı ve kamu hizmetlerini yeniden inşa etme çabalarına öncülük etmektedir.
TOKİ’nin afet bölgelerini yeniden yapılandırma faaliyetleri 1992 Erzincan depremi ile başlamış, bu süreçte sergilediği başarılı uygulamalar sayesinde Birleşmiş Milletler’den Onur Belgesi (UN Scroll of Honor) almıştır. Dünya Bankası’nın depremden 13 yıl sonra yayımladığı raporda ise TOKİ’nin kent halkının yaşamına önemli ve olumlu etkiler yaptığı vurgulanmıştır.
Afet sonrasında hızlı ve etkin çözümler üreten TOKİ, 2003 Bingöl depreminde 19 projeyi hayata geçirerek 2.857 konut, okul, sosyal tesisler ve altyapılar inşa etmiştir. 2011’de Kütahya Simav depreminde 928 konut sadece 6 ayda tamamlanmış, bölgeye eğitim kurumları ve ticaret alanları kazandırılmıştır. Aynı yıl yaşanan Van depreminin ardından ortaya çıkan acil barınma sorununun çözümü için 1 ay sonra temeli atılan afet konutlarından 15.323’ü, kış aylarındaki ağır koşullara rağmen 300 gün gibi kısa bir sürede tamamlanıp afetzedelere teslim edilmiş, depremin yıl dönümünde afet konutları kapsamında toplamda 18.000 konut tamamlanmıştır.
2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile; ruhsatsız, riskli ve depreme dayanıklılığı yetersiz binaların yıkımı, eski yapıların yenilenmesi ve kentsel dönüşüm çalışmaları Türkiye genelinde yaygınlaştırılmış; bu süreçte TOKİ, uygulamadan sorumlu kuruluşlar arasında önemli bir rol üstlenmiştir.
2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile; ruhsatsız, riskli ve depreme dayanıklılığı yetersiz binaların yıkımı, eski yapıların yenilenmesi ve kentsel dönüşüm çalışmaları Türkiye genelinde yaygınlaştırılmış; bu süreçte TOKİ, uygulamadan sorumlu kuruluşlar arasında önemli bir rol üstlenmiştir.
6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler, etki alanı açısından Türkiye’nin yakın tarihindeki en büyük afetlerinden biri olarak kayıtlara geçmiştir. 11 ilde yıkıcı etkiler yaratan bu depremler, binlerce can kaybına ve büyük çaplı hasara neden olmuştur. Afet sonrası, acil yaşamsal ihtiyaçların karşılanması ve vatandaşlarımızın güvenli barınma ihtiyacının giderilmesi amacıyla, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda hızlı bir planlama süreci başlatılmış ve bölgedeki kalıcı konutların yapımı eş zamanlı ve organize bir şekilde hayata geçirilmiştir. TOKİ, bu süreçte afet sonrası konut üretimi ve güvenli yaşam alanları oluşturma misyonuyla öncü rol üstlenerek deprem yönetmeliğine uygun, dayanıklı ve modern konutlar inşa ederek, vatandaşların yeniden güvenli bir yaşam kurmasına katkı sağlamıştır.
TOKİ tarafından inşa edilen konutların 6 Şubat Depremleri sonrasında hasar görmemesi ve can kaybına yol açmaması, Kurumun afetlere dayanıklı yapılar inşa etme sorumluluğunu başarıyla yerine getirdiğinin ispatı niteliğindedir. Bu başarı, TOKİ’nin tüm projelerinin inşa aşamalarında uygulanan; radye temel, yüksek dayanımlı beton ve yapıyı bütünleştiren tünel kalıp sistemleri gibi ileri inşaat tekniklerinin ve kat yüksekliklerinin güvenlik odaklı sınırlandırılması ile sağlanmıştır.
Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında, deprem bölgesindeki 11 ilde planlama, tasarım, ihale ve yapım süreçlerini ilgili kurumlarla eş zamanlı olarak yürüten TOKİ, Kasım 2025 itibariyle 348.123 konutun yapım ihalesini tamamlamış ve 245.855 konutu depremzede hak sahiplerine teslim etmiştir.
TOKİ, yalnızca yurt içindeki afetlerde değil, ülke sınırları dışında meydana gelen felaketlerde de yardım faaliyetlerinde bulunmuştur. 2005’te Güney Asya’daki deprem ve tsunami felaketleri sonrası Türk halkının bağışlarıyla Pakistan’da 4.620, Endonezya’da 1.050 ve Sri Lanka’da 500 afet konutu inşa etmiştir. Afet konutlarının yanında söz konusu ülkelerden Pakistan’da 11 okul, 2 yurt, 12 idari bina, 12 ticaret merkezi, 7 cami, 2 sağlık ocağı, halk merkezi, alışveriş merkezi, spor salonları, sosyal tesisler, misafir evleri, trafo ve jeneratör binaları; Endonezya ve Sri Lanka’da ise eğitim, ibadet, sosyal ve altyapı tesislerinden oluşan “Türk Köyü” projeleri hayata geçirilmiştir.
Galeri
